Mona Paiva | Photos by Nelly’s, Ακρόπολη, 1927

Nelly’s, Mona Paiva, Acropolis, 1927

Nelly’s, Mona Paiva, Acropolis, 1927

Oι γυμνές φωτογραφίες στην Ακρόπολη της Mona Paiva, μπαλαρίνας της Opera Comique, προκάλεσαν σκάνδαλο στην κοινωνία του μεσοπολέμου, όταν δημοσιεύθηκαν το 1929, στο γαλλικό περιοδικό Illustration.

< Mona Paiva, dancer with the Opera Comique, Paris, 1928

«Διαμαρτύρομαι στο όνομα των Θεών του Ολύμπου, οι οποίοι, όπως όλοι ξέρετε, όχι μόνο περπατούσαν ξυπόλυτοι, οι άντρες αναμεμειγμένοι με τις γυναίκες, αλλά προσεύχονταν και στους ναούς τους γυμνοί».

Με αυτά τα λόγια, ο Παύλος Νιρβάνας, τον Μάιο του 1929, ήταν ένας από τους λίγους που υπερασπίστηκε στη στήλη του, στο Ελεύθερο Βήμα, την πρώτη Ελληνίδα φωτογράφο, όταν η Αθηναϊκή κοινωνία την κατηγόρησε για τις φωτογραφίες που απεικόνιζαν την διάσημη χορεύτρια Mona Paiva, να χορεύει γυμνή στον Παρθενώνα.

< Nelly’s, Mona Paiva, 1927

Όταν το 1924, η νεαρή Έλλη Σουγιατζόγλου – Σεϊραρδάρη γνωστή ως Nelly’s έρχεται στην Αθήνα, ανοίγει στην Ερμού το πρώτο της φωτογραφικό στούντιο.

Όταν μαθαίνει πως η διάσημη χορεύτρια Mona Paiva, βρίσκεται στην Ελλάδα, την συναντά και της προτείνει για το σκοπό αυτό να την φωτογραφίσει στον Παρθενώνα. Ύστερα από λίγο καιρό μια από τις φωτογραφίες αυτές φιλοξενείται στις σελίδες του γαλλικού περιοδικού «Illustration de Paris».

Η ίδια η Nelly δεν δημοσίευσε τις φωτογραφίες. Έδωσε μόνο μερικές από αυτές στην Mona Paiva όταν έφυγε από την Αθήνα. Η φωτογράφιση έγινε κατόπιν άδειας και το γυμνό προέκυψε τυχαία.

Σε παλιά συνέντευξή της δήλωνε πως είχε τηρήσει όλους τους κανονισμούς.

Είχε ζητήσει άδεια από τον διευθυντή της Ακρόπολης, Αλέξανδρο Φιλαδελφέα, με σκοπό να κάνει μια καλλιτεχνική φωτογράφιση με μοντέλο την Mona Paiva που έδινε εκείνο τον καιρό παραστάσεις στην Αθήνα. Η άδεια της δόθηκε ευχαρίστως.

«Είχα πάρει μαζί μου πολλά μέτρα άκοπες μουσελίνες, αρχαϊκά πέπλα για την όμορφη μπαλαρίνα.

Από τη διεύθυνση της Ακρόπολης μου είχαν πει ότι η φωτογράφιση έπρεπε να γίνει μετά το επισκεπτήριο. Έτσι για να μην είμαστε δυο κοπέλες μόνες στην ερημιά παρακάλεσα τον πατέρα μου να μας συνοδεύσει. Ήταν όμως εκεί και ο ίδιος ο Φιλαδελφέας. Μας έδειξαν το σπιτάκι του φύλακα και μας είπαν ότι η καλλιτέχνης μπορούσε να αλλάξει εκεί και να βάλει τα πέπλα που είχα φέρει μαζί μου. Η πόρτα ήταν μισάνοιχτη, και καθώς ο ήλιος έγερνε και γέμιζε με φως τον μικρό χώρο, είδα για πρώτη φορά την ξένη χορεύτρια ολόγυμνη. Μου φάνηκε πως ενσάρκωνε το πνεύμα των αρχαίων μαρμάρων! Την ρώτησα αν θα μπορούσε να ποζάρει τελείως γυμνή και δέχτηκε. Έτρεξα και ρώτησα τον Φιλαδελφέα. Η απάντησή του ήταν καταφατική: «Φτάνει οι φωτογραφίες να μην είναι για δημοσίευση».

Nelly’s, Mona Paiva, 1927 >

Nelly’s, H Mona Paiva στο στούντιο, Αθήνα, 1927

Mona Paiva, Σπουδές γυμνού, Αθήνα, 1927

“Henry is in love with Mona Paiva, a reigning courtesan of a hundred years ago whose photograph he found on the quays. His pockets are full of notes on the meals he would like to eat one day.”

The Diary of Anais Nin, Volume 1. 1931-1934

“Henry has a picture of Mona Paiva, the dancer, tacked over his washstand, along with two photos of June, one of me, and some of his watercolors.”

Anais Nin, Henry and June, 1986

< Daniel Masclet, Mona Paiva, 1933